Co jeść przed badaniem kolonoskopii aby przygotować się do wizyty?

Kolonoskopia to badanie, do którego należy się odpowiednio przygotować, aby uzyskać wiarygodne wyniki i zminimalizować ryzyko powikłań. Najważniejsze jest przestrzeganie właściwej diety przed kolonoskopią – co jeść, a czego unikać, by być dobrze przygotowanym do wizyty? Odpowiedzi znajdują się poniżej, z podaniem rzetelnych zaleceń opartych na wytycznych lekarskich.

Dieta lekkostrawna i ubogoresztkowa – przygotowania na tydzień przed badaniem

Przygotowanie do kolonoskopii powinno rozpocząć się na siedem dni przed planowanym badaniem. Już wtedy należy wprowadzić dieta lekkostrawną oraz ubogoresztkową – eliminuje się produkty ciężkostrawne, tłuste lub smażone, a także surowe warzywa i owoce, zwłaszcza te zawierające drobne pestki. Takie działanie pozwala na stopniowe oczyszczanie jelit i przygotowanie organizmu do właściwego etapu badania[1][3][7].

Dieta ubogoresztkowa polega na ograniczeniu spożycia błonnika oraz produkty, które mogą zalegać w jelitach. Dzięki temu zmniejsza się ilość resztek pokarmowych, co zwiększa skuteczność badania i pozwala specjaliście na dokładniejszą ocenę stanu jelit[1][4].

Eliminacja produktów bogatych w błonnik i pestki – 3–4 dni przed kolonoskopią

Na 3–4 dni przed planowanym badaniem obowiązuje wykluczenie z diety produktów bogatych w błonnik, takich jak pieczywo pełnoziarniste, rośliny strączkowe, otręby, nasiona czy pestki. Należy również unikać produktów przetworzonych z udziałem tych składników. Wyeliminowanie z jadłospisu owoców z drobnymi pestkami i nasionami, jak również warzyw, które trudno strawne, jest kluczowe dla oczyszczenia jelit[2][4].

W tym czasie należy również unikać wszelkich produktów powodujących powstawanie gazów oraz artkułów żywnościowych sprzyjających zaparciom, takich jak czekolada czy produkty mleczne o wysokiej zawartości tłuszczu[4][6].

Dieta półpłynna i płynna tuż przed kolonoskopią

Na dwa dni przed badaniem zalecana jest dieta półpłynna. W praktyce oznacza to spożywanie posiłków o gładkiej konsystencji, pozbawionych kawałków, bez obecności pestek oraz włókien. Dieta ta pozwala lepiej oczyścić przewód pokarmowy przed kluczowym etapem przygotowania[4][6].

Dzień przed kolonoskopią podstawą jest dieta płynna. Wyjątek stanowi lekkie śniadanie, które wolno zjeść rano. Resztę dnia należy wypełnić spożywaniem wyłącznie klarownych, neutralnych płynów jak woda, słaba herbata czy bulion. Wskazane są też przezroczyste napoje i lekkie kisiele, dzięki którym pacjent nie straci energii, nie obciążając przy tym jelit stałym pokarmem[1][6][9].

Produkty dozwolone a produkty wykluczone

W trakcie przygotowań do badania należy spożywać głównie dozwolone produkty, czyli gotowane chude mięsa, ryby, makaron, białe pieczywo, galaretki, kisiele, kawę bez fusów, herbatę bez mleka oraz klarowne soki owocowe. Zalecenia te mają na celu ograniczenie podaży resztek pokarmowych do minimum, co sprzyja skutecznemu oczyszczeniu jelit[2][4][10].

Bezwzględnie należy unikać alkoholu, gazowanych napojów, produktów zawierających pestki, nasiona, surowych warzyw i owoców, wyrobów cukierniczych oraz słodyczy. Wykluczenie tych produktów minimalizuje ryzyko niewłaściwego przygotowania przewodu pokarmowego, które mogłoby negatywnie wpłynąć na jakość badania[5][6][9].

Nawodnienie i przyjmowanie leków przeczyszczających

Nawodnienie ma kluczowe znaczenie podczas przygotowania do kolonoskopii. Należy pić duże ilości płynów – szczególnie wody niegazowanej – aby wspomóc proces oczyszczania jelit i zapobiec odwodnieniu, które może wynikać z ograniczenia pokarmów stałych[5][6].

Konieczne jest także ścisłe przestrzeganie zaleceń lekarskich dotyczących stosowania leków oczyszczających jelita. Przyjmowanie tych środków oraz ewentualne odstawienie niektórych leków – zgodnie z instrukcją od lekarza – to nieodzowny element skutecznego przygotowania do procedury[1][4].

Najważniejsze zalecenia w skrócie

Przygotowanie do kolonoskopii polega na stopniowym wprowadzeniu restrykcji dietetycznych, począwszy od tygodnia przed badaniem. Zmniejsza się ilość spożywanych resztek pokarmowych, ogranicza błonnik i produkty ciężkostrawne. Dwa dni przed badaniem jest zalecana dieta półpłynna, a dzień wcześniej – wyłącznie płynna z lekkim śniadaniem rano. Przez cały okres przygotowania należy dbać o prawidłowe nawodnienie oraz ścisłe przestrzeganie zaleceń lekarskich odnośnie leków i oczyszczania jelit. Takie działania przekładają się na wysoką jakość badania i zwiększają bezpieczeństwo pacjenta[1][4][5][6][10].

Źródła:

• [1] https://www.doz.pl/czytelnia/a15933-Dieta_przed_kolonoskopia__o_czym_warto_wiedziec_Co_i_kiedy_mozna_jesc_przed_i_po_badaniu
• [2] https://www.luxmed.pl/dla-pacjenta/artykuly-i-poradniki/kolonoskopia-wskazania-przygotowanie-i-przebieg-badania
• [3] https://szpitalwrzesnia.pl/strona/index.php/dieta-przed-kolonoskopia
• [4] https://diag.pl/pacjent/artykuly/dieta-przed-kolonoskopia-co-jesc-przed-kolonoskopia-a-z-czego-zrezygnowac/
• [5] https://www.alab.pl/centrum-wiedzy/dieta-przed-kolonoskopia-jadlospis-krok-po-kroku/
• [6] https://dietly.pl/blog/dieta-przed-kolonoskopia-co-mozna-jesc-a-czego-nie-mozna
• [7] https://medispace.pl/dieta-przed-kolonoskopia/
• [8] https://onkologia.opole.pl/wp-content/uploads/2022/03/KOLONOSKOPIA_-_OCO_-_SCHEMAT_PRZYGOTOWANIA_Dla_Pacjentow.pdf
• [9] https://www.wapteka.pl/porady/dieta-przed-kolonoskopia-co-mozna-jesc-a-czego-unikac-przygotowanie-do-badania/
• [10] https://www.wygodnadieta.pl/blog/dieta-przed-kolonoskopia